Kanji Version 13
logo

  

  

徒 đồ  →Tra cách viết của 徒 trên Jisho↗

Kanji thường dụng Nhật Bản (Bảng 2136 chữ năm 2010)
Số nét: 10 nét - Bộ thủ: 彳 (3 nét) - Cách đọc: ト
Ý nghĩa:
học trò, junior

đồ [Chinese font]   →Tra cách viết của 徒 trên Jisho↗

Từ điển hán tự
Số nét: 10 nét - Bộ thủ: 彳
Ý nghĩa:
đồ
phồn & giản thể

Từ điển phổ thông
1. đi bộ
2. không, trống
3. đồ đệ, học trò
Từ điển trích dẫn
1. (Động) Đi bộ. ◇Dịch Kinh : “Xả xa nhi đồ” (Bí quái , Sơ cửu ) Bỏ xe mà đi bộ. ◇Phạm Thành Đại : “Chí thử tức xả chu nhi đồ, Bất lưỡng tuần khả chí Thành Đô” , (Ngô thuyền lục , Quyển hạ).
2. (Danh) Lính bộ, bộ binh. ◇Thi Kinh : “Công đồ tam vạn” (Lỗ tụng , Bí cung ) Bộ binh của vua có ba vạn người.
3. (Danh) Người để sai sử trong phủ quan, cung vua. ◇Tuân Tử : “Sử y phục hữu chế, cung thất hữu độ, nhân đồ hữu số, tang tế giới dụng giai hữu đẳng nghi” 使, , , (Vương bá ).
4. (Danh) Xe của vua đi. ◎Như: “đồ ngự bất kinh” xe vua chẳng sợ.
5. (Danh) Lũ, bọn, nhóm, bè đảng (thường có nghĩa xấu). ◎Như: “bạo đồ” bọn người hung bạo, “phỉ đồ” bọn giặc cướp, “thực phồn hữu đồ” thực có lũ đông, “tư đồ” quan đời xưa, chủ về việc coi các dân chúng.
6. (Danh) Người đồng loại. ◇Hán Thư : “Kim thế chi xử sĩ, khôi nhiên vô đồ, khuếch nhiên độc cư” , , (Đông Phương Sóc truyện ).
7. (Danh) Người tin theo một tông giáo hoặc học thuyết. ◎Như: “tín đồ” , “cơ đốc đồ” .
8. (Danh) Học trò, môn đệ. ◎Như: “đồ đệ” môn đệ, “môn đồ” học trò. ◇Luận Ngữ : “Phi ngô đồ dã” (Tiên tiến ) Không phải là học trò của ta vậy.
9. (Danh) Một thứ hình phạt thời xưa (giam cầm và bắt làm việc nặng nhọc).
10. (Danh) Khổ nạn, tội tình. ◇Vương Thị : “Chẩm bất giao ngã tâm trung nộ. Nhĩ tại tiền đôi thụ dụng, phiết ngã tại thủy diện tao đồ” . , (Phấn điệp nhi , Kí tình nhân , Sáo khúc ).
11. (Danh) Người tội phạm phải đi làm lao dịch. ◇Sử Kí : “Cao Tổ dĩ đình trưởng vi huyện tống đồ Li San, đồ đa đạo vong” , (Cao Tổ bản kỉ ).
12. (Danh) Đường, lối. § Thông . ◇Đạo Đức Kinh : “Sanh chi đồ, thập hữu tam; tử chi đồ, thập hữu tam” , ; , (Chương 65).
13. (Tính) Không, trống. ◎Như: “đồ thủ bác hổ” bắt cọp tay không.
14. (Phó) Uổng công, vô ích. ◎Như: “đồ lao vãng phản” uổng công đi lại. ◇Nguyễn Trãi : “Chang mộc trùng trùng hải lãng tiền, Trầm giang thiết tỏa diệc đồ nhiên” , (Quan hải ) Cọc cắm lớp này đến lớp khác trước sóng bể, Giăng dây sắt ngầm khóa sông lại cũng luống công thôi.
15. (Phó) Chỉ có, chỉ vì. ◇Mạnh Tử : “Đồ thiện bất túc dĩ vi chính” (Li Lâu thượng ) Chỉ có thiện thôi không đủ làm chính trị.
16. (Phó) Lại (biểu thị sự trái nghịch). ◇Trang Tử : “Ngô văn chi phu tử, sự cầu khả, công cầu thành, dụng lực thiểu, kiến công đa giả, thánh nhân chi đạo. Kim đồ bất nhiên” , , , , , . (Thiên địa ) Ta nghe thầy dạy, việc cầu cho được, công cầu cho nên, dùng sức ít mà thấy công nhiều, đó là đạo của thánh nhân. Nay lại không phải vậy.
Từ điển Thiều Chửu
① Ði bộ. Lính bộ binh cũng gọi là đồ. Như công đồ tam vạn bộ binh nhà vua tam vạn. Xe của vua đi cũng gọi là đồ. như đồ ngự bất kinh Xe vua chẳng sợ.
② Lũ. Như thực phồn hữu đồ thực có lũ đông. Ðời xưa có quan tư đồ chủ về việc coi các dân chúng.
③ Học trò. Như phi ngô đồ dã không phải là học trò của ta vậy. Tục gọi học trò là đồ đệ , đồng đảng là đồ đảng đều do nghĩa ấy.
④ Không, đồ thủ tay không.
⑤ Những. Như đồ thiện bất túc dĩ vi chính những thiện không đủ làm chính trị. Lại là tiếng trợ ngữ. Như đồ tự khổ nhĩ những chỉ tự làm khổ thôi vậy.
⑥ Tội đồ. Ngày xưa hễ kẻ nào có tội bắt làm tôi tớ hầu các nha ở ngay tỉnh kẻ ấy gọi là tội đồ. Bây giờ định ra tội đồ có kí và tội đồ không có kí, đều là tội phạt giam và bắt làm khổ vậy.
Từ điển Trần Văn Chánh
① Đi bộ;
② Không, không có gì: Tay không; Ngồi không. (Ngr) Vô ích: Mất công đi lại; Nay giữ không ngôi thành trơ trọi, chỉ phí tiền của và công sức vô ích (Tư trị thông giám);
③ Chỉ có: Chỉ nói suông thôi; Chỉ có thiện thôi thì không đủ để làm việc chính trị (Luận ngữ);
④ (văn) Lại (biểu thị sự trái nghịch): Tôi cho rằng phu tử việc gì cũng biết, nhưng phu tử lại có cái không biết (Tuân tử); Nay lại không phải thế (Trang tử);
⑤ Học trò, người học việc: Trọng thầy mến trò; Thợ học nghề;
⑥ Tín đồ: Tín đồ;
⑦ Bọn, lũ, những kẻ (chỉ người xấu): Lũ giặc; Kẻ phạm pháp; Bọn tù, tù phạm;
⑧ Tội đồ (tội bị đưa đi đày);
⑨ (văn) Lính bộ binh.
Từ điển Nguyễn Quốc Hùng
Đi bộ. Đi chân — Lính đánh giặc đi chân, tức Bộ binh — Đông đảo — Bọn. Nhóm người — Học trò — Không. Không có gì kèm vào — Một loại hình phạt giành cho phạm nhân. Xem Đồ hình .
Từ ghép
ác đồ • ẩm đồ • bác đồ • bạch đồ • bạn đồ • bạo đồ • bát vô đồ • cao đồ • côn đồ • đan đồ bố y • đồ binh • đồ bộ • đồ ca • đồ đảng • đồ đệ • đồ hành • đồ hình • đồ lao • đồ lao • đồ nhiên • đồ thủ • giáo đồ • học đồ • học đồ • hung đồ • hung đồ • lưu đồ • môn đồ • phạm đồ • phản đồ • pháp đồ • phỉ đồ • sinh đồ • sứ đồ 使 • sư đồ • tăng đồ • tín đồ • tù đồ • tư đồ • tửu đồ



Cẩm Tú Từ Điển ★ 錦繡辞典